Cách tự phòng ngừa các bệnh về gan

Môi trường ô nhiễm, thực phẩm nhiễm hóa chất độc hại... là những nguy cơ thường trực đe dọa sức khỏe gây bệnh nguy hiểm cho gan.

Bệnh về gan gây tử vong hàng đầu

Những thống kê gần đây cho thấy, nước ta có tỉ lệ nhiễm virus viêm gan B rất cao- khoảng 15-20% (khoảng 10 triệu người đang bị nhiễm bệnh).

 

Theo TS BS Bùi Hữu Hoàng, Khoa Tiêu hóa - Gan mật, Bệnh viện Đại học Y- Dược TPHCM, Việt Nam thuộc vùng dịch tễ lưu hành của viêm gan virus, đặc biệt đối với siêu vi A và B.

 

Ở các nuớc đang phát triển như nước ta, hơn 90% dân số đều nhiễm virus viêm gan A (HAV). Bệnh thường tự giới hạn, khoảng 10% rơi vào mãn tính. Trẻ em tuổi càng nhỏ tỉ lệ nhiễm virus- mãn tính càng cao.

 

Khoảng 40% nguời viêm gan siêu vi B mãn tính chết vì biến chứng xơ gan, ung thư gan.

 

Về biến chứng ung thư gan, thông tin tại Hội nghị Gan mật châu Á- Thái Bình Dương tại Bắc Kinh (năm 2010) cho biết, ung thư gan đứng hàng thứ 5 trong các bệnh ung thư ở nam, đứng hàng thứ 8 trong các bệnh ung thư ở nữ; 80% xảy ra ở các nước đang phát triển, nguyên nhân tử vong đứng hàng thứ hai trên thế giới và đa phần phát hiện bệnh khi đã quá muộn.

 

Nguyên nhân chính là do virus viêm gan B ,C và tỉ lệ ung thư gan ngày càng tăng; do vậy điều trị hiệu quả viêm gan B, C là ngăn chặn phần lớn ung thư gan.

Trong những năm gần đây, mỗi năm, Việt Nam có 10.000 ca mắc bệnh gan mới, là quốc gia có tỉ lệ người mắc bệnh ung thư gan hàng đầu thế giới. Phần lớn các bệnh nhân đều phát hiện bệnh trong giai đoạn trễ nên việc chữa trị không còn hiệu quả.
Chỉ riêng tại Bệnh viện Ung Bướu TPHCM, mỗi năm tiếp nhận khoảng 500 ca ung thư gan mới.

Bên cạnh bệnh viêm gan và ung thư gan, tình trạng gan nhiễm mỡ hay xơ gan cũng đáng báo động. Nguyên nhân là do thói quen ăn uống không khoa học, ăn quá nhiều chất béo, thừa chất cũng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến căn bệnh gan nhiễm mỡ.

 

Tại các nước trên thế giới, tỉ lệ mắc bệnh gan nhiễm mỡ chiếm từ 10-24% dân số. Ở Việt Nam, do thói quen ăn uống và sinh hoạt không hợp lý, số bệnh nhân bị bệnh gan nhiễm mỡ ngày càng gia tăng, đặc biệt ở các đối tượng ít vận động, nhân viên văn phòng, người nghiện bia rượu...

Tự phòng ngừa bệnh gan như thế nào?

Theo các chuyên gia y tế về Tiêu hóa - Gan mật, mặc dù có nhiều bệnh gan không thể phòng ngừa được, con người vẫn có nhiều cách để bảo vệ gan ít tổn thương nhất.

 

Không nên uống rượu nhiều, nhất là phụ nữ. Người bệnh gan nên kiêng rượu, bia hoàn toàn. Những người trong gia đình có người bệnh gan ứ sắt hay xơ gan mật nguyên phát nên xét nghiệm máu thường xuyên để kiểm tra. Nếu có bệnh nên điều trị càng sớm càng tốt.

 

Nên giữ cân nặng trung bình, không ăn nhiều chất béo. Các thuốc có độc cho gan nên tránh. Không nên hút thuốc lá vì làm tăng nguy cơ ung thư gan và tăng thêm độc tính các thuốc có hại cho gan.

 

Tránh dùng quá nhiều thuốc giảm đau hay kết hợp nhiều loại thuốc vì sẽ làm cho các tế bào và cơ quan của gan mệt mỏi do phải làm việc quá nhiều, dễ sinh bệnh. Tốt nhất là uống thuốc theo toa bác sĩ, không nên tự mua thuốc điều trị.

 

Cần thực hành tốt vệ sinh, an toàn tình dục, không dùng chung bơm kim tiêm, tiêm vaccine là cách để phòng bệnh viêm gan siêu vi tốt nhất.

 

Với trẻ em, cần cho trẻ được tiêm vaccine đúng thời hạn, chế độ dinh dưỡng hợp lý. Mặc dù bệnh gan hầu như không do thức ăn gây ra hay có thể ngăn ngừa bệnh bằng con đường ăn uống nhưng có sự tương quan, nhất là bệnh gan nhiễm mỡ thường đi kèm với tình trạng béo phì.

 

Theo Quỳnh Hương - Phụ nữ TPHCM